Bij een hydraulieksysteem draait alles om vloeistof en druk. Die vloeistof is bij landbouw- en grondverzetmachines veelal olie. De olie in het systeem wordt in beweging gebracht door een hydrauliekpomp die aangedreven wordt door een brandstof- of elektromotor. Er zijn verschillende soorten pompen: plunjerpompen, schroefpompen, tandwielpompen en schottenpompen. Het type pomp is sterk afhankelijk van de toepassing.
De hydrauliekpomp pompt de olie vanuit een tank door de leidingen en slangen. Dit systeem is gesloten waardoor de olie onder druk komt. Ventielen en regelkleppen zorgen ervoor dat de olie in de juiste richting en met de gewenste hoeveelheid door de leidingen en slangen stroomt. Bij trekkers en grondverzetmachines wordt de olie doorgepompt naar cilinders en hydromotoren. De hydraulische stroom wordt zo omgezet in mechanische energie waardoor een deel van de machine in beweging kan worden gebracht. Vervolgens stroomt de olie via leidingen en slangen weer terug naar een tank waarin de overtallige olie wordt opgeslagen.
Vloeiend en nauwkeurig
Het voordeel van hydrauliek is dat het met weinig energie zeer grote krachten kan overbrengen. Machines hoeven dus niet heel groot te zijn om zware klussen te verrichten. Daarnaast is de oliestroom zeer goed regelbaar waardoor het mogelijk is om grote, zware machines vloeiend en nauwkeurig te laten bewegen. Daarnaast nemen de componenten van het systeem vrij weinig ruimte in. Daarnaast kan een hydraulieksysteem met overdrukventielen eenvoudig worden beschermd tegen overbelasting.
Uiteraard zitten er ook nadelen aan hydrauliek. Het rendement van een hydrauliesysteem is lager dan elektrische aandrijving. Daarnaast maakt een hydraulieksysteem - en dan met name de pomp - best wat lawaai. Ook is er kans op lekkages, met alle gevolgen van dien. Door lekkages kan de druk deels of volledig wegvallen, waardoor de machine niet meer naar behoren werkt. Vervolgens kan het voor de monteur een flinke uitdaging zijn om de lekkage op te sporen. Daarnaast vraagt een hydraulieksysteem ook onderhoud. Om de olie in goede conditie te houden, wordt een hydraulieksysteem voorzien van filters. Deze filters moet je regelmatig controleren en vervangen. Bovendien is hydrauliek gevoelig voor temperatuursveranderingen. Lage temperaturen kunnen de viscositeit van de olie beïnvloeden, waardoor de olie minder goed stroomt en het systeem moeizamer werkt. Daarnaast ontstaat er door het rondpompen van de olie ook warmte. Om te voorkomen dat de temperatuur van de hydrauliekolie niet te hoog oploopt, worden er veelal oliekoelers in het circuit geplaatst. Deze koelers moeten eveneens regelmatig gecontroleerd worden.