Veilig fouten maken met hijskraan

Date

De beelden van het ongeluk in Alphen aan den Rijn gingen de hele wereld over: op 3 augustus 2015 vallen twee bouwkranen op pontons om, als ze een brugdeel aan het takelen zijn. Ze vallen op naastgelegen woningen en winkels. De schade is enorm, maar als door een wonder raakt niemand gewond. Ongevallen met hijskranen komen geregeld voor. Het Verticaal Transport Centrum (VTC) in Ede liet samen met Aeres Tech Productions een unieke Virtual Reality-module bouwen, waarmee kraanmachinisten en andere betrokken in de bouw kunnen oefenen met een hijskraan. En daarbij mag het juist wél fout gaan.

“Doel van de VR-module is dat je veilig kunt trainen en fouten mag ma- ken met een telescoopkraan in een digitaal nagebouwde bouwplaats. Zo word je je bewust van de gevaren en de redenen waarom het mis kan gaan”, vertelt accountmanager Pieter Boerman van het VTC. En waarom gaat het meestal mis? “Communicatie! Een hijskraanmachinist komt op een bouwplaats om de kraan op te stellen en er is herrie, het waait hard, je verstaat de uitvoerder niet goed. Of deze is kortaf, omdat zijn vrouw ernstig ziek is. Dan vergeet hij te vertellen dat er een put onder de opstelplaats zit, of een deel is net omgegraven en daarom niet stevig genoeg. Als je dan als kraanmachinist niet doorvraagt, kan het misgaan. Dan zakt bijvoorbeeld een stempel weg, een van de steunen van de hijskraan, en valt de kraan om.”

Dicht bij de werkelijkheid

De VR-module bootst een rollenspel na, waarin zo´n situatie zich voor- doet. Hiervoor liet Aeres Tech Productions een bouwplaats en telescoopkraan digitaal nabouwen door VR Owl uit Utrecht, een bedrijf dat is gespecialiseerd in virtual reality en augmented reality-producten. De VR-module is getest door een ervaren coördinator hijsvoering. “Vanuit de kraan gezien is het een realistisch programma, het komt dicht bij de werkelijkheid van de praktijk”, vertelt Boerman.

Tekst gaat verder onder de foto

Aeres Tech Productions (ATP) en VTC werken al jaren samen. Zo ont- wikkelt en beheert ATP al jaren het digitale lesmateriaal van VTC. “Wij hebben veel kennis en ervaring met Virtual Reality en Augmented Reality voor lessituaties”, stelt Wander Lamot, projectmanager bij Aeres Tech Producties. “We hebben de wensen van VTC vertaald naar een ontwikkelplan voor deze trainingsmodule. VR Owl heeft op basis daarvan een prachtige virtual reality-omgeving gerealiseerd.” Volgens Lamot groeit ook in de mobiele techniek de vraag naar dit soort Virtual Reality-trainingen. “Dit komt langzamerhand uit de kinderschoenen. We gaan dit zeker vaker toepassen.”

Voor brede doelgroep

De bijzondere VR-training voor hijskraanmachinisten is ook bedoeld voor een bredere doelgroep, stelt Boerman. “Bouwvakkers, uitvoer- ders, planners, werkvoorbereiders kunnen er ook mee oefenen en dan begrijpen wat er nodig is om veilig te kunnen werken met hijskranen.” In juni wordt de module gepresenteerd op de ledenvergadering van brancheorganisatie Vereniging Verticaal Transport (VVT). De module moet nog verder uitgebouwd met steeds meer oefensituaties. Boerman verwacht dat de module vanaf 2024 wordt opgenomen in het lespro- gramma van het VTC.